HIỆU ỨNG DUNNING & KRUGER - KHI ĐỈNH CAO CỦA SỰ TỰ TIN LẠI LÀ LÚC TA THI.Ế.U HIỂU BIẾT NHẤT
Hiệu ứng Dunning & Kruger mô tả về mối tương quan giữa sự hiểu biết của một người về một lĩnh vực và mức độ tự tin của họ trong lĩnh vực đó. Khái niệm này được được đặt theo tên của 2 giáo sư chuyên về psychology người Mỹ là David Dunning và Justin Kruger.
Cụ thể, Dunning & Kruger mô tả quá trình này diễn ra như sau:
- Khi chưa biết gì về lĩnh vực nào đó thì mức độ tự tin của một người sẽ bằng 0 → điều này dễ hiểu và không có gì để bàn.
- Tới giai đoạn tiếp theo bạn sẽ thấy quen nè: khi những người bắt đ.ầ.u biết SƠ SÀI về một lĩnh vực nào đó thì thường có xu hướng lầm tưởng là mình đã rất giỏi trong lĩnh vực ấy. Họ rất tự tin về những phát biểu của mình, hay thậm chí đi chỉ dạy người khác. Giai đoạn này gọi là **Peak of Mt. Stu.pid** – Đỉnh cao của ng* ng.ố.c.
- Khi tiếp tục đào sâu hơn nữa về lĩnh vực đó, sự tự tin này ngay lập tức rớt xuống gần như bằng 0. Giai đoạn này gọi là **Valley of Despair** – Thung lũng của sự th.ất v.ọng.
- Nếu họ vẫn tiếp tục tìm hiểu, mỗi ngày sự hiểu biết của họ sẽ mỗi tăng – song song đó sự tự tin của họ dần tăng dần trở lại. Giai đoạn này gọi là **Slope of Enlightment** – Con dốc của sự khai sáng.
- Việc tăng dần này sẽ tiếp tục cho đến khi người đó trở thành một chuyên gia, khi mà họ đã hiểu tường tận từ trong ra ngoài lĩnh vực đó. Lúc này sự tự tin cũng sẽ tăng đến một mức độ ổn định. Giai đoạn này gọi là **Plateau of Sustainability** – Cao nguyên của sự bền vững. (Tuy nhiên, dù mức độ tự tin ở giai đoạn này có cao thì cũng hiếm khi nào cao bằng Peak of Mt. Stu.pid).
Những biểu hiện để bạn dễ nhìn nhận xem mình có rơi vào hiệu ứng này hay không:
- Đánh giá cao đến rất cao trình độ của mình
- Khó chấp nhận hoặc không nhận ra sự thông hiểu và am tường của người khác
- Không phát hiện sự thi.ếu s.ót của mình
Vậy làm sao để hạn chế hiệu ứng này:
1. Lắng nghe đóng góp từ những người xung quanh, đặc biệt là những người có tầm hiểu biết
2. Rèn luyện critical thinking (tư duy ph.ản biện) để có những góc nhìn đa chiều, khách quan nhất về một vấn đề và tránh rơi vào b.ẫy t.â.m lý như "thiên kiến xác nhận"
3. Không ngừng trau dồi, học hỏi và tìm ra lĩnh vực tiềm năng của bản thân của tập trung phát triển nó.
Đây cũng là cách giúp bạn dần trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình. Vậy nên đừng ngại đ.ầ.u tư thời gian, công sức để học hỏi, trau dồi vốn hiểu biết cho mình nhé.
P/s: Nếu hiện tại bạn vẫn chưa biết trau dồi thêm kỹ năng gì. Thì có thể bắt đ.ầ.u bằng việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp, để tự tin mở rộng mối quan hệ với những người giỏi hơn. Có cơ hội làm việc, học hỏi những điều hay từ họ.
