Ba chiều hướng của tự do:
- Chiều vật lý: tự do của thân thể, ai đang làm chủ thân thể vật lý của bạn?
- Chiều tâm lý: tự do khỏi mọi ước định tâm trí, ai đang làm chủ mọi suy nghĩ và cảm xúc của bạn?
- Chiều thứ ba là điều tối thượng của tự do - chiều linh hồn, là khi bạn biết rằng bạn không là thân thể, không là tâm trí, rằng bạn là tâm thức thuần khiết. Việc biết này tới qua thiền.
Thiền là hành trình tách bạn khỏi thân thể và tâm trí, và chung cuộc chỉ bạn có đó như tâm thức thuần khiết, như nhận biết thuần khiết, đó là tự do tâm linh.
Đây là ba chiều cơ bản của tự do cho cá nhân.
Tự do là kinh nghiệm tối thượng của cuộc sống. Không có gì cao hơn điều đó. Và từ tự do nhiều hoa nở ra trong bạn. Tình yêu là việc nở hoa của tự do. Sáng tạo là việc nở hoa khác của tự do. Tất cả những điều có giá trị trong cuộc sống đều nở hoa trong hồn nhiên, trạng thái tự nhiên và tự do của bản thể bạn.
Để tự do toàn bộ người ta cần nhận biết toàn bộ, bởi vì tù túng của chúng ta được bắt rễ trong vô ý thức của chúng ta, nó không bắt nguồn từ bên ngoài.
Chính ham muốn của bạn được phụ thuộc, ham muốn của bạn để vứt bỏ trách nhiệm là chính mình, cái đó mới làm cho bạn không tự do.
Khoảnh khắc người ta nhận trách nhiệm về chính bản thân mình, và nhớ, đó không phải toàn hoa hồng đâu, có cái gai trong đó nữa. Nó không hoàn toàn dịu ngọt đâu, có nhiều khoảnh khắc cay đắng trong nó. Dịu ngọt bao giờ cũng được cân bằng với cay đắng, chúng bao giờ cũng tới theo cùng tỉ lệ. Hoa hồng được cân bằng bởi gai, ngày bởi đêm, mùa hè bởi mùa đông. Cuộc sống giữ cân bằng giữa các cực đối lập.
Cho nên người thực sự chấp nhận trách nhiệm là bản thân mình với tất cả mọi cái đẹp, cái cay đắng của nó, niềm vui và nỗi buồn của nó, có thể là tự do.
Chỉ người như vậy mới có thể tự do.
Osho, tuyển tập “Hương vị của Tự do”